naar overzicht

Inspirerende voorbeelden te over

“De hele familie heeft voor mijn collegegeld gespaard.” Mijn Tanzaniaanse promovendus keek wat ongelukkig bij deze opmerking. Hij mocht niet falen. Sterker nog: hij moest zo succesvol worden als arts dat hij in de toekomst op zijn beurt andere familieleden een springplank zou kunnen bieden.

Nederlandse studenten worstelen vaak niet minder met verwachtingen van zichzelf en hun omgeving. Ik sprak er laatst over met een studieleider die bezig was met een boekje ter ere van het 35-jarig bestaan van een studie. ‘35 inspirerende verhalen van alumni’, was het voorlopige werkplan voor het boekje. Zo’n aanpak kan een tweezijdig zwaard zijn met heldere voordelen en verborgen nadelen. Eenzijdig gekozen inspirerende voorbeelden kunnen immers studenten nóg meer het idee geven dat er een helder pad naar succes is. Twijfel wordt dan al snel falen. Het is dus zaak om zorgvuldig de voorbeelden te kiezen. Bij inspirerende werkers denk ik zelf aan zeer verschillende mensen. Zo denk ik bijvoorbeeld aan een Britse collega die al vele jaren met pensioen is, maar een ingrijpende operatie versneld liet uitvoeren om een rol te kunnen spelen bij geweldig onderzoek tijdens een Ebola-epidemie. Maar ik denk ook aan een Nederlandse collega die een prestigieuze VIDI-beurs teruggaf aan NWO, omdat ze zich ondanks haar succes al jaren ongelukkig voelde in de wetenschap. Ze werd grafisch ontwerper. En ik denk ook aan een Ierse vriendin die met haar vriend er openlijk voor uit komt zo min mogelijk te werken. Na haar opleiding als geoloog werkt zij als schrijfster en als coördinator van vrijwilligerswerk. Haar vriend ondersteunt documentairemakers. Samen maken ze er een sport van om zo min mogelijk uren te werken: net genoeg om hun eenvoudige bestaan met twee kinderen te bekostigen, maar meer dan genoeg om iets zinnigs bij te dragen aan de samenleving. Enorm inspirerend, wat mij betreft. 

Er zijn vele wegen naar een mooi en zinvol bestaan. En dat is helaas iets dat je als student of als (jonge) werkende snel over het hoofd ziet. Je hebt immers zo lang in je studie of specialisatie geïnvesteerd dat het zonde zou zijn om dat op te geven. Doordenderen in een carrière binnen je vakgebied lijkt de enige goede optie. En dat terwijl er enorm veel carrières mogelijk zijn. Een website noemt er meer dan 12.000! Toegegeven, niet alle beroepskeuzes op de site zijn even aantrekkelijk en toekomstige schoonouders zullen wellicht niet direct staan te springen als je bij de eerste kennismaking aangeeft balpeninspecteur, assembleur van oorwarmers of  hedge fund manager te zijn. Toch is het aantal mogelijke banen wel bemoedigend. Het maakt het in ieder geval vrij onwaarschijnlijk dat er voor jou maar één geschikte baan te vinden zou zijn. En dus zou het best wat meer gestimuleerd mogen worden om rond te kijken. Het ultieme voorbeeld van jobhoppen is de Belgische Laura van Bouchout. Zij worstelde met haar carrière en gaf zichzelf voor haar 30ste verjaardag een ‘radical sabattical’ als cadeau. Een jaar lang stopte ze haar werk en probeerde in 12 maanden 30 verschillende banen. Ze schaduwde al haar vrienden en kennissen tijdens hun werk en hielp mee waar dat kon. ‘Eerst doen, dan nadenken’, was haar motto. 

En daar zit wel wat in. Bij een relatie werkt het ook niet om blind te vertrouwen op een checklist van karaktereigenschappen. Soms ontmoet je een geweldige partner wiens profiel een datingsite nooit aan de jouwe had gekoppeld. En waarom zou het met carrières anders werken? Er zijn vele wegen naar Rome en nog belangrijker: vele mooie steden naast Rome. Ik zou willen dat ik alle studenten daarvan zou kunnen overtuigen.

 

 

Bronnen:

Het beeld is van Monty Python's Bicycle Repairman die redding brengt in een wereld vol supermensen die geen band kunnen plakken.

https://www.theguardian.com/careers/careers-blog/radical-sabbatical-career-change

https://www.careerplanner.com/ListOfCareers.cfm

https://www.windesheim.nl/onderzoek/onderzoeksthemas/gezondheid-en-welzijn/project-five/publicaties/