naar overzicht

Ken uw geschiedenis

Ik keek vol ontzag naar de elegante analyses van mijn Amerikaanse collega’s. Met geavanceerde deep sequencing van een deel van het malariagenoom en een complex wiskundig algoritme hadden ze het voor elkaar gekregen malaria-infecties in ons cohort in Oeganda te ontrafelen. Individuele parasietklonen werden langzaam geklaard uit de bloedbaan, zo concludeerden ze, maar bleven gemiddeld 168 dagen ronddobberen. ‘Prachtig’, complimenteerde een collega, ‘…dat komt bijna exact overeen met de schattingen uit de jaren dertig’.

Het compliment was niet cynisch bedoeld. Toch keken de ‘ontdekkers’ een beetje beteuterd. Hakkelend vroegen ze naar de details van de oude publicatie. De teleurstelling was van hun gezicht af te lezen. Ik moest denken aan de Britse ontdekkingsreiziger Scott die tweemaal een peperdure, gevaarlijke reis ondernam om als eerste de Zuidpool te ontdekken. Toen hij het doel eindelijk bereikte, zag hij daar een Noorse vlag wapperen. Scott was 33 dagen te laat en had het met geen mogelijkheid kunnen weten; mijn collega’s hadden informatie over het hoofd gezien die al voor hun geboorte wereldkundig was gemaakt. En ze hebben natuurlijk een excuus. Wetenschappelijke literatuur is immers niet meer bij te houden. Alleen al de bladen PLoS ONE en Scientific Reports braken ieder jaar gezamenlijk meer dan 40,000 artikelen uit. Veel van dat braaksel is waardevol leesvoer, maar het volume is eenvoudigweg niet te behappen. Naar schatting verdubbelt de wetenschappelijke productie iedere negen jaar. En bij het zoeken naar literatuur verschijnen in zoekmachines uiteraard de meest recente publicaties bovenaan. Geen wonder dat je oude artikelen snel over het hoofd ziet. Maar soms is het wel verwarrend. Auteurs trokken in het prestigieuze blad Lancet Infectious Diseases vorig jaar met enige bombarie een conclusie die 56 jaar eerder in vrijwel dezelfde bewoordingen al was gerapporteerd in het Bulletin of the World Health Organization. Die oude literatuur verdient meer aandacht. Toegegeven, het is soms wat taaie kost. En de methoden-sectie ontbreekt geregeld, waardoor je blind moet vertrouwen op de aanpak van de auteur. Als die methoden-sectie wel aanwezig is, biedt die soms bovendien een onaangenaam kijkje in het recente verleden. Zoals een procedure die ‘door de inboorlingen goed verdragen werd’ en een onderzoeker die, om betrouwbaarheid te onderstrepen, schrijft dat het werk door Afrikaanse medewerkers altijd gecontroleerd werd door hem of zijn vrouw. Toch zitten er vaak juweeltjes bij met inzichten die ook nu nog relevant zijn. Relevant… maar vaak vergeten. Eigenlijk moeten we terug naar een aantal kernboeken met verplichte literatuur voor beginnend onderzoekers. Of een canon voor ieder vakgebied waarmee je even helder voorgeschoteld krijgt wanneer en hoe de belangrijkste ontdekkingen zijn gedaan en welke studies iedereen gelezen zou moeten hebben voordat een internetzoekmachine zinnig geraadpleegd mag worden. Even wat letters vreten voordat je gaat sequencen. 

 

 

 

Bronnen:

  • Nature blogs. Global scientific output doubles every nine years. 2014
  • Nguyen et al. Lancet Infect Dis 2018; 8:565-572
  • Van Den Berghe et al. An Inst Med Trop 1952; 9: 553-562
  • Wilston et al. Trans Roy Soc Trop Med Hyg 1936; 6: 583-618
  • Yekutiel. Bull Wld Hlth Org 1960; 22: 669-683